مواد شیمیایی

ساختار مولوکلی نمک نمک ها داراي اجزاي يوني مي باشند که ايجاد بلور مي کنند. معمولاً در آب حل مي شوند چون يون هاي مثبت و منفي آنها در آب از هم جدا مي شوند. نمک­ها نقطه ذوب بالايي دارند و درجه سختي و قابليت تراکم آنها کم است. اگر نمک ذوب شود يا در آب حل شود، هادي جريان الکتريسيته خواهد بود.

معمولاً نام نمک را بر حسب اجزاي تشکيل دهنده آن نامگذاری می کنند. جزء کاتيوني که غالباً نام يون فلز است به دنبال نام اجزاي آنيوني مي آيد. بنابراين ابتدا نام آنيون و سپس نام کاتيون مي آيد. معمولاً آنيون ها را بر اساس اسيد اشتقاق شده از آن نام گذاري مي کنند:

استات ها، نمک هاي اسيد استيک هستند.

کربنات ها، نمک هاي اسيد کربنيک هستند.

کلريدها، نمک هاي اسيد هيدروکلريد هستند.

سيانيدها، نمک هاي اسيد هيدروسيانيک مي باشند.

نيترات ها، نمک هاي اسيد نيتريک مي باشند.

نيتريت ها، نمک هاي اسيد نيترو مي باشند.

فسفات ها، نمک هاي اسيد فسفريک هستند.

سولفات ها، نمک هاي اسيد سولفوريک هستند.

سيترات ها، نمک هاي اسيد سيتريک مي باشند.

خواص شيميايي نمک به ما در فهم كاربردهاي مفيد آن كمك مي كند. فرمول شيميايي نمك، سديم كلريد داراي 663/60 درصد عنصر كلر ( Cl )و 337/39 درصد عنصر سديم (Na ) است. وزن اتمي كلر 4527/35 و سديم 989768/22 گرم است.

نمک خوراکی از سدیم و کلر ساخته شده است. در آب محلول است و از مهم‌ترین املاحی است که در خوراک روزانه مورد انسان ها به کار میرود. نمک خوراکی به شکل معدنی در ته‌نشین‌ها و رسوب‌ها همچین چین خوردگی‌ها وجود دارد که به شکل سنگ نمک استخراج می‌شود. همچنین در آب دریاها به مقدار فراوان موجود است که قابل برداشت نیز می‌باشد.

نمک خوراکی مانند دیگر نمک‌ها ترکیب یونی است. عناصر این ترکیب یونی، در نمک خوراکی سدیم و کلر هستند. با ورود ناخالصی به بلور هالیت یا نمک خوراکی، این کانی به رنگ‌های گوناگون در می‌آید برای نمونه با ورود عناصر اورانیوم و کربن به رنگ سیاه در می‌آید. این کانی به همراه سیلویت یا نمک تلخ در محیط‌های تبخیری و گرم و خشک یافت می‌شود. مزه شور و جلای شیشه‌ای و سختی کم این کانی باعث شده است تا به آسانی میان گروهی از کانی‌های مشابه خود، شناخته شود.

نمک یکی از مواد مورد نیاز برای سوخت و ساز مواد خوراک در بدن، جابه جایی پیام‌های عصبی و کارکرد درست ماهیچه ها است. اما ثابت شده است که خوردن زیاد نمک موجب افزایش فشار خون می‌شود، به ویژه در افرادی که پیشینه خانوادگی فشار خون بالا دارند. افزایش فشار خون نیز خطر سکته مغزی و حمله قلبی را افزایش می‌دهد. سازمان بهداشت جهانی دست بیش مقدار مصرف روزانه مجاز نمک را پنج گرم گفته است.

نمک یُد دار

از آنجا که کمبود عنصر ید در رژیم غذایی انسان موجب بیماری‌های گوناگون مانند غم‌باد (گواتر) می‌شود، معمولا به نمک خوراکی تصفیه شده، یدات پتاسیم نیز اضافه می‌کنند تا مصرف‌کنندگان از آن بهره‌مند شوند و مقدار لازم روزانه را دریافت کنند. این محصول نمک یددار نامیده می‌شود. نمک ‌های تصفیه شده یددار به دلیل خلوص بالا میزان ید را بهتر و به مدت بیشتر حفظ می‌کنند. در ایران با توجه به بررسی‌های انجام شده در سطح کشور از نظر میزان ید موجود در آب و خاک و شیوع گواتر، ۴۰ میکروگرم به ازای هر گرم نمک (۴۰ ppm) اضافه می‌شود.

برای حفظ ید در نمک یددار، باید نمک را در مدت کمتر از یک سال مصرف کرد، آن را دور از نور و رطوبت، و در ظرف‌های در بستهٔ پلاستیکی، چوبی، سفالی و یا شیشه‌ای تیره نگهداری کرد. همچنین هنگام پخت غذا، بهتر است نمک در انتهای پخت اضافه شود تا ید آن تا حد امکان حفظ شود.

نمک صنعتی

نمک صنعتی نمکی است که درجه خلوص آن کمتر از نمک طعام است و ید دار نیست. خلوص نمک صنعتی کمتر از 95 درصد می باشد. میزان خلوص نمک خوراکی 99.2 درصد بوده و از آنجا که نمک خوراکی از فرایند های پالایش و تصفیه عبور کرده لذا مشکلاتی نظیر مسمومیت و سنگ کلیه در بدن ایجاد نمی کند.

نمک صنعتی دارای کاربردهای فراوانی در صنایع می باشد از جمله چرم سازی و دباغی ، تصفیه خانه ها ، تولید مواد شوینده و … که از نمک صنعتی استفاده فراوانی می شود.

نمک دریا

نمک دریا از تبخیر آب دریا ته‌نشین می‌شود. نمک دریا، نمکی تصفیه نشده است و ناخالصی‌های گوناگون دارد از جمله فلزات سنگین (سرب و آرسنیک) که سرطان‌زا هستند، گچ، آهک. همچنین در نمک دریا بر خلاف نمک یددار عنصر حیاتی ید اضافه نشده است.

چرا نمک زیاد مضر است

نمک یکی از چاشنی‌های مورد علاقه انسان ‌ها است. در فرهنگ خودمان نـیـز گـفته می‌شود که غذا بـدون نمک مزه نـدارد و همین امر باعث می‌شود به مرور زمان ذائـقـه خیلی از افراد به سمت غذا‌های با نمک بالا سوق داده شود که چنین غذاهایی را بپسندند و دریافت سدیم‌شان نیز به طبع افزایش می‌یابد. در بسياري از افراد افزایش و دریافت سدیم فشار خون را افزایش می‌دهد، به این دلیل که باعث تجمع آب در بدن می‌شود و فشار و بار اضافی به قلب وارد می‌کند. پس دریافت سدیم بالا یعنی آمادگی برای ابتلا به پرفشاری خون. اگر شما فشار خون 12 بر روی 8 یا بالاتر دارید، احتمالا پزشک‌تان رژیم کم سدیم را به شما توصیه کرده است

مواد شیمیایی ، موادی‌اند که ترکیبی خاص دارند. شیمی‌دانی به نام جوزف پراست این مفهوم را در سده ۱۸ پس از آزمایش‌ها و کار روی ترکیباتی مانند مس کربنیت بکار برد. او نتیجه گرفت همهٔ نمونه‌ها از یک ترکیب، یک نوع ساختمان دارند و این نمونه‌ها از همهٔ ابعاد مانند یکدیگرند و این ابعاد مطابق با میزان عناصر موجود در ترکیب، متغیرند. این قضیه اکنون به قانون ثابت ترکیب مشهور است.

شرکت پارس شیمی در زمینه: نمک ، جوش شیرین ، اسید سولفوریک ، آهک ، بنتونیت ، پرلیت ، کربنات کلسیم ، زئولیت ، پرمنگنات ، آب مقطر ، باریت ، کود مرغی ، کربنات سدیم ، اکسید روی ، کلسیم کربنات ، فلورین ، سولفات آمونیوم ، سولفات آلومینیوم ، کود گاوی ، سود مایع ، سود سوز آور ، جوهر نمک ، هیدرو کلریک اسید ، اسید بوریک ، اسید فسفریک ، اسید هیومیک ، اسید سیتریک ، جوهر لیمو ، آب ژاول ، سود پرک و خاک فسفات خدمات ارائه می کند.

بعدها با پیشرفت روش‌ها برای ترکیب شیمیایی، مخصوصاً در شیمی آلی، کشف شمار بیشتری از عناصر شیمیایی و فراگیری فنون نو در تجزیه شیمیایی که از آن برای تصویه عناصر و ترکیبات از مواد شیمیایی بکار می‌بردند، راهنمایی برای پایه‌گذاری شیمی نوین بود. این مفاهیم در بسیاری از کتاب‌های شیمی تعریف شده‌اند.

یک نمونهٔ رایج در تعریف مواد شیمیایی، آب است. این ماده همه جا ویژگی یکسان دارد و نسبت هیدروژن به اکسیژن آن همیشه به یک اندازه است؛ یعنی نمونه آنچه از رودخانه گرفته شود و چه در آزمایشگاه ساخته‌شود، یک ویژگی دارد. مواد شیمیایی که در یک فرایند با هم واکنش می‌دهند دیگر نمی‌توانند از هم جدا شوند و در طبیعت مواد شیمیایی که خالص یافت شوند بسیار نادر هستند. شماری از این نوع مواد شیمیایی عبارتند از: الماس، طلا، سدیم کلرید و شکر (ساکارز). بطور کلی مواد شیمیایی از سه نوع جامد، مایع و گاز تشکیل می‌شوند و ممکن است که مواد شیمیایی با تغییر فشار و حرارت به شکل‌های مختلف خود درآید.

ترکیب شیمیایی عبارت است از یک ماده شیمیایی خالص که از دو یا چند عنصر شیمیایی مختلف تشکیل می‌شود. این عناصر به وسیلهٔ پیوند شیمیایی به یکدیگر متصل می‌شوند و می‌توانند به وسیله واکنش شیمیایی به مواد ساده تبدیل گردند. هر ترکیب شیمیایی مختلف، یک ساختمان شیمیایی تعریف شده منحصر به فرد دارد؛ به عبارت دیگر، هر ترکیب نسبت اتمی یکسانی دارد که اتم‌های آن با چینش مکانی مشخصی به وسیله پیوند شیمیایی آرایش می‌یابند. ترکیبات شیمیایی ممکن است به صورت ترکیب مولکولی باشند که در این صورت مولکول‌ها با پیوند کووالانسی در کنار هم قرار می‌گیرند؛ همچنین ممکن است به صورت نمک باشند و به وسیله پیوند یونی به هم پیوند یابند؛ اگر ترکیب مورد نظر تنها شامل فلزات باشد، پیوند بین ذره‌های آن پیوند فلزی و اگر کمپلکس شیمیایی باشد، پیوند بین ذرات آن پیوند داتیو خواهد بود.عناصر شیمیایی خالص، در گروه ترکیبات شیمیایی قرار نمی‌گیرند، حتی اگر از دو یا چند اتم از یک نوع عنصر (مانند H۲ و S۸) تشکیل شده باشند که پیوندهای دو اتمی یا چند اتمی نامیده می‌شوند.

فرمول

شیمیدان‌ها ترکیب‌های شیمیایی را با به کار گیری فرمول‌ها توصیف می‌کنند. شکل‌های گوناگونی برای توصیف فرمول شیمیایی وجود دارد. برای ترکیب‌هایی که به صورت مولکولی هستند، فرمول برای یک واحد مولکولی نشان داده می‌شود. در مورد مواد پلیمری و دارای ساختارهای تکراری، مانند مواد معدنی معمولاً فرمول تجربی مورد استفاده قرار می‌گیرد (مانند NaCl که فرمول تجربی نمک طعام است).

چینش نام عناصر در یک ترکیب شیمیایی با ترتیب مشخصی صورت می‌گیرد. برای نمونه، بر پایه روشی که نام‌گذاری هیل نامیده می‌شود، اگر اتم‌های کربن و هیدروژن در یک ترکیب وجود داشته‌باشند، ابتدا کربن و پس از آن هیدروژن و سپس سایر عناصر به ترتیب الفبایی قرا داده می‌شوند.

یک روش دیگر آن است که عناصر به ترتیب الکترون‌خواهی خود در فرمول قرار داده می‌شوند. در این روش، ابتدا عناصر فلزی که کمترین الکترون‌خواهی را دارند در سمت چپ و عناصر غیر فلزی در سمت راست فرمول قرار می‌گیرند. یک روش کامل‌تر، آن است که نوشتن فرمول با تکیه بر ساختار ترکیب انجام شود. برای نمونه، در ترکیبات آلی اسیدی، بخش آلی در سمت چپ و بخش اسیدی شامل COOH در سمت راست نوشته می شود. (برای نمونه، استیک اسید به صورت CH۳COOH نوشته می شود.)

تفاوت ترکیب با مخلوط

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی مخلوطی از چند عنصر یا ترکیب، مشابه با ویژگی‌های مواد تشکیل دهنده آن است؛ در حالی که ويزگی‌های ترکیب‌ها با عناصر تشکیل دهنده آن‌ها متفاوت است. یک تفاوت معمول دیگر ترکیب با مخلوط آن است که می‌توان ماده‌های تشکیل دهنده یک مخلوط را با روش‌های مکانیکی (مانند تبخیر و میدان مغناطیسی) به سادگی از یکدیگر جدا کرد؛ ولی اجزای شکل دهنده یک ترکیب تنها با استفاده از یک واکنش شیمیایی قابل تجزیه هستند.

برخی از مخلوط‌ها مانند آلیاژهای فلزی، به گونه‌ای با یکدیگر مخلوط می‌شوند که ویژگی‌هایی مانند ترکیب‌ها پیدا می‌کنند.

ساخت ترکیب

امتیاز : 4 | نظر شما : 1 2 3 4 5 6
+ نوشته شده در چهارشنبه 30 تير 1395ساعت 14:27 توسط امین | تعداد بازديد : 364 | |

سود پرک در حقیقت محصول طبیعی از تولید کلرین است که طبق قوانین شیمی برای هر یک تن کلرینی که تولید می شود ، ۱۱۰۰ کیلوگرم سود پرک و ۲۸ کیلوگرم هیدروژن تولید می شود . سود پرک یا سود کاستیک از سود مایع پتروشیمی ها تولید می گردد. کاربرد فراوان هیدروکسید سدیم به صورت جامد و مایع این ماده شیمیایی را به یکی از کالاهای پر مصرف و مهم در صنایع تبدیل نموده است .

روش تولید سود پرک:

برای تولید سود پرک ، از فرایند الکترولیز آب نمک (سدیم کلرید) استفاده می شود . در روش عادی برای تولید سدیم باید از فرایند پیل جیوه (کاستنر-کلنر Castner-Kellner)، که جریانی از جیوه را به عنوان کاتد استفاده می کند و سپس سدیم حاصل با آب ترکیب می‌شود و تولید سود پرک می‌نماید ، استفاده شود .

در فرایند دیگر به نام پیل دیافراگم ، الکترولیت از آند به کاتد حرکت می‌کند و دیافراگم (از جنس پنبه کوهی یا سایر مواد غشایی) ، فراورده‌های آند و کاتد را از هم جدا می‌سازد.

در هر دو فرایند ، علاوه بر سدیم ، گاز کلر نیز تولید می‌شود.

اکسین سود پس از تولید سود پرک ، بلافاصله آن را در کیسه های ۲۵ کیلویی دوجداره بسته بندی می کند چون این ماده دارای خاصیت خورندگی ست و در اثر تماس با هوا کلوخه می شود . برای نگه داری سود پرک و یا استفاده در چرخه تولید ، می بایست از لوله و اتصالات مخصوص استفاده گردد . معمولا در کارخانجات تولید سود پرک از ورق نیکل که قابلیت ضد خورندگی دارداستفاده می شود.

سود پرک ماده شیمیایی سفید رنگ و بدون بو می باشد . این ماده قلیایی ست و در اثر تماس با چشم ، پوست و استنشاق فرد را دچار آسیب هایی می کند.

رعایت نکات ایمنی سود پرک هنگام استفاده موجب می شود آسیبی به پوست ، مجاری تنفسی و چشم نرسد یا در اثر تماس ، آسیب بسیار جزئی باشد.

نکات ایمنی سود پرک (MSDS):

چشم، دستگاه تنفسی و پوست ، اندام های مورد آسیب سود پرک هستند. که در نتیجه تماس با آن فرد دچار سوزش ، تاول، سوختگی، التهاب، کوتاهی تنفس و سرفه های شدید می شود. عوارض آن در آسیب دیدگی شدید تر و حاد ، افت بینایی و یا کوری و از دست دادن چشم نیز می باشد .

تجهیزات ایمنی هنگام استفاده از سود پرک:

دستکش لاستیکی ، چکمه لاستیکی پاشنه دار نفوذ ناپذیر، پوشش محافظ گردن و صورت و کلاه لبه دار . ضمنا روپوش حتما باید آستین دار و ترجیحا کتانی باشد.

نکات ایمنی سود پرک پس از آسیب : سود پرک ممکن است در اثر افزایش دما و حرارت محیط تجزیه شده و بخار سمی تولید کند. در صورت تماس سود پرک با پوست فورا ناحیه را تا چند دقیقه با آب شستشو دهید. بهتر است فرد را به مکانی ببرید که هوای تازه برای تنفس وجود داشته باشد . در صورت تماس چشمی ، در حالی که پلک ها رو به بالاست ، چشم را سریعا با آب شستشو دهید . حتما فورا به پزشک مراجعه کنید.